Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Υπέρ της αύξησης του κατώτατου μισθού την 1η Μαίου 2022 τάσσονται όλες οι εκθέσεις τις οποίες υπέβαλλαν η ΤτΕ και επιστημονικοί φορείς προς την επιτροπή συντονισμού της διαβούλευσης, όπως αποκάλυψε χθες το Capital.gr.
Ωστόσο διαφέρουν οι εκτιμήσεις για το εύρος της αύξησης, με την ΤτΕ, το ΙΟΒΕ , το ΚΕΠΕ αλλά και το ΙΝΣΕΤΕ να προκρίνουν σενάρια μίας σχετικά ήπιας αύξησης, ενώ το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρωπίνου Δυναμικού, το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, το ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ, αλλά και τη ΓΣΕΕ.
Οι θετικές προς την αύξηση του κατώτατου μισθού εισηγήσεις των παραπάνω φορέων βασίζονται αφενός στην θετική πορεία της οικονομίας, αλλά και στον αυξανόμενο πληθωρισμό.
Παράλληλα, υπάρχουν και προβληματισμοί για τις συνέπειες της ουκρανικής κρίσης.
Για παράδειγμα, στην έκθεση της η ΤτΕ υποστηρίζει πως "παραμένουν σημαντικοί κίνδυνοι, που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη και οι οποίοι συνδέονται με την αυξημένη αβεβαιότητα για την εξέλιξη των διεθνών τιμών της ενέργειας και του πληθωρισμού, με το ενδεχόμενο επιδείνωσης της υγειονομικής κατάστασης, με γεωπολιτικές εντάσεις κυρίως εξαιτίας της κρίσης στην Ουκρανία, καθώς και με τη διαμόρφωση δυσμενέστερων χρηματοπιστωτικών συνθηκών λόγω της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής και μίας πιθανής αύξησης των επιτοκίων”.
Από την πλευρά του ΚΕΠΕ επισημαίνει πως η εργασία αυτή πρακτικά ολοκληρώθηκε με το ξέσπασμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ ο πόλεμος είναι άγνωστο πόσο θα διαρκέσει. Ήδη οι τιμές των καυσίμων έχουν επηρεαστεί και οι μεσοχρόνιες συνέπειες αυτού του πολέμου είναι ανυπολόγιστες. Πολύ πιθανόν να αυξηθεί ο πληθωρισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να μειωθεί η οικονομική δραστηριότητα της χώρας (τουρισμός, μεταφορές) και να αυξηθούν τα δημόσια ελλείμματα".
Αναλυτικά, οι προτάσεις των φορέων έχουν ως εξής :
ΤτΕ: Αύξηση από 2,7% έως 3,4%
ΚΕΠΕ: "Όχι υπερβολικά” μεγάλη αύξηση
ΕΙΕΑΔ: Αύξηση 7%
ΙΟΒΕ: "΄ήπια” αύξηση
ΙΝ-ΣΕΤΕ: 5% -6%
ΙΝΕ-ΓΣΕΕ: 13,5%
ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ:"Αύξηση στα επίπεδα του πληθωρισμού”.
ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ: "Σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού” με " βασικό προσδιοριστικό παράγοντα” τον πληθωρισμό.
Κάθε φορέας από την πλευρά του επισημαίνει ορισμένα σημεία. Μεταξύ άλλων, η ΤτΕ τονίζει πως "η διάχυση (spillovers) της αύξησης του κατώτατου μισθού σε μισθολογικά κλιμάκια μεγαλύτερα από τον κατώτατο μισθό είναι σημαντική. Ως εκ τούτου, η αύξηση του κατώτατου μισθού φαίνεται να επηρεάζει και τους μισθούς όσων δεν αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, καθώς δημιουργεί πιέσεις για μισθολογικές αυξήσεις και για τους υπόλοιπους μισθωτούς. Οι επιδράσεις διάχυσης είναι ιδιαίτερα έντονες σε μισθολογικά κλιμάκια που βρίσκονται κοντά στον κατώτατο μισθό, όπως ενδεικτικά στα κλιμάκια 800-900 ευρώ και 900-1000 ευρώ. Κατά συνέπεια, αυξήσεις του κατώτατου μισθού επηρεάζουν και τον μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα. Συμπερασματικά, εκτιμάται ότι για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα αυξάνεται κατά 0,44%”.
Σύμφωνα με το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ τονίζεται πως "από τα στοιχεία προκύπτει ότι μεγάλοι κλάδοι που έχουν πληγεί δυσανάλογα από την πανδημική κρίση συγκεντρώνουν ένα πολύ μεγάλο αριθμό εργαζομένων που θα επηρεαστούν από τη μεταβολή του κατώτατου μισθού. Ειδικά για τον κλάδο της εστίασης αξίζει να σημειωθεί ότι οι εργαζόμενοι που θα επηρεαστούν από τη μεταβολή του κατώτατου μισθού αντιστοιχούν στο 65,4% του συνόλου των εργαζομένων του κλάδου”.
Το ΙΝ-ΣΕΤΕ τονίζει πως "σε περίπτωση μίας πρόσθετης αύξησης του κατώτατου μισθού το 2022 έως και κατά 4,0%, επιπλέον της αύξησής του κατά 2,0% από τον Ιανουάριο 2022, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αύξηση των αμοιβών/απασχολούμενο κατά 5,0% το 2022, λαμβάνοντας υπόψη και τις αυξήσεις μισθών που θα προκύψουν ανεξάρτητα από τον κατώτατο μισθό.
Από την πλευρά το ΕΙΕΑΔ, επισημαίνει πως εάν ο κατώτατος μισθός των 650€ το 2020 στην Ελλάδα αντιστοιχούσε στο 40% του μέσου μισθού, όπως υπολογίζει ο ΟΟΣΑ, τότε ο μέσος μισθός θα ήταν 1.625€ -τιμή προφανώς εκτός πραγματικότητας. Τα παραπάνω μισθολογικά στοιχεία του ΟΟΣΑ αποκλίνουν σημαντικά από αυτά που καταγράφονται σε διοικητικά δεδομένα της χώρας. Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ14 , ο μέσος μισθός των απασχολούμενων με πλήρη απασχόληση ήταν 1.263,58€15 . Κατά το ίδιο έτος ο ΚΜ ήταν 650€, δηλαδή ανερχόταν στο 51,5% του μέσου μισθού. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, ο ΚΜ βρίσκεται ήδη σε αποδεκτά επίπεδα, σε σχέση με τον μέσο μισθό. Ακόμα πιο μεγάλη απόκλιση από τα στοιχεία του ΟΟΣΑ παρουσιάζουν τα στοιχεία του Εργάνη για το 2021, που αφορούν 2.285.578 μισθωτούς ιδιωτικού δικαίου. 16 Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εργάνη, ο μέσος μισθός ήταν 942,4€ (ο διάμεσος μισθός ήταν 910€). 17 Συνεπώς ο ΚΜ του 2021 (650€) αντιστοιχούσε στο 68,9% του μέσου μισθού και από 1.1.2022 (663€) στο 70,3% του μέσου μισθού – και πάλι σε αποδεκτό, ως προς την εξασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για τους πλέον ευάλωτους εργαζόμενους, επίπεδο.
Από την πλευρά του, ο ΟΑΕΔ θέτει το ζήτημα του δημοσιονομικού κόστους μίας νέας αύξησης του κατώτατου μισθού. Συγκεκριμένα, αναφέρει, στην έκθεσή του, πως "πιθανή αύξηση των κατώτατων ορίων μισθού και ημερομισθίου κατά 1% θα επιφέρει αύξηση των δαπανών του ΟΑΕΔ για τις αναφερόμενες παροχές κατά 14.761.960,45 € (στις δαπάνες δεν συμπεριλαμβάνονται έκτακτες δαπάνες λόγω COVID 19), για την οποία θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και η θεσμοθετημένη μείωση των εισφορών υπέρ ΟΑΕΔ κατά 3% από 01.01.2021, που επεκτάθηκε και στο έτος 2022. Σε κάθε περίπτωση η οποιασδήποτε τάξης μεγέθους αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού θα πρέπει να συνδυαστεί με τις μεταβολές του ΑΕΠ και του δείκτη τιμών του καταναλωτή”.
Συνεπώς, σύμφωνα με αναλυτές, μία αύξηση πχ 6% θα αυξήσει κατά 88 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Ο ΙΟΒΕ επισημαίνει το θέμα των εισφορών. Αναφέρει συγκεκριμένα πως "παρά τις δρομολογημένες μειώσεις των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, το σύνολο των υποχρεωτικών εισφορών παραμένει υψηλό και σημαντικά υψηλότερο από τον μ,ό. των χωρών του ΟΟΣΑ. Είναι συνεπώς δόκιμο να γίνει επεξεργασία σε σενάρια πολιτικής που θα συνδυάζουν τον καθορισμό του κατώτατου μισθού με νέες δημοσιονομικές παρεμβάσεις στην πλευρά των εισφορών".
Ενδεικτικά, ο ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει εναλλακτικά σενάρια πολιτικής τα οποία περιλαμβάνουν συνδυασμούς αύξησης κατώτατου μισθού και μείωσης εισφορών εργαζομένου οι οποίοι μπορούν να αποδώσουν έως και 10% αύξηση στις καθαρές αποδοχές των χαμηλόμισθων.
Το ίδιο θέμα θέτει, μεταξύ άλλων, και το ΙΝΕΜΥ -ΕΣΕΕ. Συγκεκριμένα, στην έκθεσή του αναφέρεται πως η επιβάρυνση μίας επιχείρησης είναι κατά πολύ υψηλότερη από την ονομαστική αύξηση που λαμβάνει ως τελικό πληρωτέο ο εργαζόμενος, αφού ο εργοδότης θα πρέπει να καταβάλει υψηλές ασφαλιστικές εισφορές (εργοδότη αλλά και εργαζομένου).
Ενδιαφέρουσα είναι και η τοποθέτηση του ΟΜΕΔ, σύμφωνα με την οποία "αναμένεται για το 2022 ενισχυμένος ο ρόλος του Ο.ΜΕ.Δ. στη διαδικασία της συμφιλίωσης, όπως επίσης και στη διαδικασία καθορισμού του προσωπικού ασφαλείας και στη διαδικασία δημοσίου διαλόγου.
Αντίθετα, δεν αναμένεται, με τα σημερινά δεδομένα, εξαιρετική αύξηση σε ζητήματα μεσολάβησης και διαιτησίας, καθώς η μονομερής προσφυγή στη διαιτησία, η οποία επιδρά και στη διαδικασία της μεσολάβησης, περιορίζεται στις διαφορές που αφορούν τη σύναψη συλλογικής σύμβασης εργασίας σε επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και στις διαφορές γενικότερου ενδιαφέροντος που συνδέονται με τη λειτουργία της εθνικής οικονομίας. Δεν αποκλείεται όμως, η εξέλιξη της πορείας του πληθωρισμού, αλλά και η ενδεχόμενη βελτίωση της λειτουργίας της οικονομίας, να αποτελέσουν λόγους, οι οποίοι θα καταστήσουν έντονη την ανάγκη μεσολαβητικών παρεμβάσεων του Οργανισμού”.
Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προειδοποιεί ο επικεφαλής οικονομολόγος της.
Ο πιο αδύναμος ρυθμός των τελευταίων δύο ετών σχεδόν.
Στο χαμηλότερο επίπεδο από τον προηγούμενο Φεβρουάριο υποχώρησαν οι αρχικές αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας στις ΗΠΑ, σε μια νέα ένδειξη ότι διατηρείται η στενότητα στην αμερικανική αγορά εργασίας.
Επικαλούμενη τη μεγάλη σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών από την τελευταία αύξησή τους, και δεσμεύτηκε και πάλι να αυστηροποιήσει περισσότερο την πολιτική της, αν χρειαστεί, στο πλαίσιο της...
To momentum έχει διαρραγεί ενώ η Wall οδεύει προς το τέλος μιας πολύ σημαντικής εβδομάδας ανακοινώσεων αποτελεσμάτων.
Κάνει λόγο για "σημείο καμπής" μετά τη στασιμότητα.
Αυξήθηκαν τον Μάρτιο οι νέες παραγγελίες για κεφαλαιουχικά αγαθά στις ΗΠΑ, όπως έδειξαν τα στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, αν και η μέτρηση του προηγούμενου μήνα...
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του πρακτορείου Reuters.
Σύμφωνα με τη νέα έκδοση του ετήσιου παγκόσμιου περιοδικού του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA).
Τάσεις ανάκαμψης που ξεπέρασαν τις προβλέψεις εμφάνισε το επιχειρηματικό κλίμα στην Γερμανία.
